Jak rozpoznać nadciśnienie tętnicze?

Nadciśnienie tętnicze, nazywane także hipertensją, to powszechne, ale potencjalnie poważne schorzenie. Charakteryzuje się przewlekłym podwyższeniem ciśnienia krwi w arteriach.

Czym jest nadciśnienie?

Nadciśnienie tętnicze to stan, w którym ciśnienie krwi w tętnicach jest stale zbyt wysokie. Krew dostarczana jest do naszego ciała przez sieć tętnic. W normalnych warunkach krew przepływa przez tętnice pod pewnym ciśnieniem, jednak w przypadku nadciśnienia tętniczego ciśnienie to jest zbyt wysokie.

Początkowo nadciśnienie może nie wywoływać żadnych widocznych objawów. Dlatego nazywane jest „cichym zabójcą”. Jeśli nie jest leczone, może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak choroby serca, udar, choroba nerek czy ślepota.

Medycyna dzieli nadciśnienie na dwie kategorie: pierwotne (niezależne) i wtórne (zależne). Pierwotne nadciśnienie jest najczęstsze i zazwyczaj rozwija się z wiekiem bez konkretnego powodu. Wtórne nadciśnienie jest spowodowane innymi stanami zdrowotnymi, takimi jak choroby nerek, hormonalne, czy stosowanie niektórych leków.

Rozpoznawanie nadciśnienia

Najważniejszym narzędziem w diagnozowaniu nadciśnienia jest pomiar ciśnienia krwi. Ciśnienie krwi mierzy się zazwyczaj za pomocą manometru. Są dwa parametry, które uwzględnia się przy ocenie ciśnienia krwi: ciśnienie skurczowe i rozkurczowe.

Ciśnienie skurczowe to najwyższe ciśnienie w tętnicach, które występuje podczas skurczu serca. Ciśnienie rozkurczowe to najniższe ciśnienie, które występuje, gdy serce rozkurcza się między uderzeniami. Wskazania powyżej 130/80 mmHg zwykle są uważane za nadciśnienie. Diagnoza nadciśnienia nie opiera się jednak na jednorazowym pomiary. Ważne jest, aby lekarz monitorował ciśnienie krwi pacjenta przez pewien czas. Jeżeli ciśnienie krwi jest stale podwyższone, lekarz może postawić diagnozę nadciśnienia.

Objawy i skutki nadciśnienia

Większość osób z nadciśnieniem nie odczuwa żadnych objawów, nawet jeśli ciśnienie krwi osiąga niebezpiecznie wysokie poziomy. Niektóre osoby mogą doświadczyć bólów głowy, zawrotów głowy, krótkiego oddechu czy nosówki, ale te objawy występują zazwyczaj, dopiero gdy nadciśnienie jest bardzo wysokie lub trwa przez długi czas.

Nadciśnienie, zwłaszcza jeśli nie jest kontrolowane, może prowadzić do poważnych komplikacji. Wysokie ciśnienie krwi może powodować uszkodzenia naczyń krwionośnych i serca, prowadząc do chorób serca, niewydolności serca czy udaru mózgu.

Inne możliwe komplikacje to uszkodzenia nerek, zaburzenia wzroku i zaburzenia poznawcze. Z tego względu, regularne monitorowanie ciśnienia krwi i odpowiednie leczenie nadciśnienia jest kluczowe dla utrzymania dobrego zdrowia.

Jak zapobiec nadciśnieniu?

Zapobieganie nadciśnieniu to kluczowy element utrzymania zdrowego stylu życia. Kontrola wagi, aktywność fizyczna, zdrowa dieta, ograniczenie soli, alkoholu oraz unikanie palenia tytoniu to podstawowe zasady, które pomagają w prewencji nadciśnienia.

Zbilansowana dieta, bogata w owoce, warzywa, białka roślinne i niskotłuszczowe produkty mleczne może pomóc w zapobieganiu nadciśnieniu. Dieta taka, znana jako DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension), została stworzona specjalnie, aby pomóc w kontroli ciśnienia krwi.

Aktywność fizyczna jest kolejnym kluczowym elementem. Zaleca się przynajmniej 30 minut umiarkowanej aktywności fizycznej na dzień, takiej jak szybki spacer, jazda na rowerze, pływanie czy ćwiczenia siłowe. Regularne ćwiczenia pomagają kontrolować wagę, co jest kluczowe dla utrzymania zdrowego ciśnienia krwi.

Jak leczy się nadciśnienie?

Jeżeli mimo wprowadzenia zmian w stylu życia ciśnienie krwi pozostaje wysokie, konieczne może być wprowadzenie leczenia farmakologicznego. Wybór leku zależy od wielu czynników, takich jak wiek, rasa, stan zdrowia, a także ewentualne skutki uboczne.

Leki na nadciśnienie dzielą się na kilka głównych grup. Są to między innymi inhibitory ACE, blokery kanału wapniowego, diuretyki, czy beta-blokery. Każda grupa leków działa na inny aspekt regulacji ciśnienia krwi, a lekarz decyduje, który lek będzie najodpowiedniejszy dla pacjenta. Chociaż leki mogą skutecznie obniżyć ciśnienie krwi, mogą również powodować skutki uboczne. Dlatego ważne jest, aby pacjenci regularnie spotykali się z lekarzem i informowali go o wszelkich zmianach w samopoczuciu.

Nadciśnienie tętnicze jest powszechnym schorzeniem, które może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, jeśli nie jest odpowiednio leczone. Rozpoznanie, zapobieganie i leczenie nadciśnienia są kluczowe dla utrzymania dobrego stanu zdrowia. Dlatego tak ważne jest regularne monitorowanie ciśnienia krwi i, w razie potrzeby, konsultacje z lekarzem.

Autor: Ewa Włodarczyk